پروتوتایپ چیست| کاربرد پروتوتایپ در طراحی سایت | معایب و مزایای پروتوتایپ

پروتوتایپ (Prototype) چیست؟

فرض کنید ایده ی خوبی برای تولید یک محصول جدید در ذهن دارید. شما می‌توانید در ذهن خود، نحوه کار و اینکه در نهایت چه جذابیت و کاربردی دارد را تصور کنید، می‌توانید در ذهن خود ببینید که چگونه تک تک قطعات در کنار هم کار می‌کنند و راحتی کامل را در هنگام استفاده از آن محصول احساس کنید. بیان این مطلب در قالب کلمات کمی دشوار است. شما کار می‌کنید تا پدیده ای را که به تصویر ذهنیتان شبیه است، به صورت فیزیکی تولید کنید. در واقع یک مدل کلی از محصول نهایی خواهید داشت. به عبارتی یک نمونه اولیه یا Prototype تولید کرده اید. پروتوتایپ اغلب نمونه با کیفیت از محصول نهایی است که به منظور شبیه سازی تعاملات کاربر ایجاد شده است. بر خلاف وایرفریم و موکاپ، پروتوتایپ دارای ویژگی های عملکردی محصول بوده و بنابراین به کاربر اجازه می دهد تا محتوا و تعاملات رابط کاربری(UI) را تجربه کند مثلا روی دکمه ها کلیک کند و بین صفحات مختلف پیمایش کند. در واقع یک پروتوتایپ بسیار شبیه به محصول نهایی است. درواقع به بیان ساده تر Prototype یک پیشنمایش اولیه است که اصول ابتدایی محصول و نحوه عملکرد آن را نشان می‌دهد.
Prototype به معنای نسخه نهایی نیست بلکه پیش نمایشی از محصول است ؛ دارای المان هایی است که نشان می‌دهد محصول چگونه کار می‌کند و در طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری ایجاد پروتوتایپ مزایای مهمی برای انجام تست بر روی کاربر دارد.
با پرتوتایپ می‌توانیم همان تجربه‌ای که می‌خواهیم در نهایت از محصول داشته‌باشیم را شبیه‌سازی کنیم، تست کنیم و ایرادات را برطرف کنیم. در هر مرحله از کار، با استفاده از ابزارهای مختلف تحت وب یا نرم‌افزارهای دسکتاپ، می‌توانیم از محصولمان پروتوتایپ درست کنیم. می‌توان کل پروژه را شبیه ‌سازی کرد و یا فقط یک ویژگی خاص آن را به صورت جداگانه ساخت و تست کرد. پس پروتوتایپ نقش مهمی در اطلاعات به وجود آمده برای طراحان تجربه کاربری دارد و میتواند برای بخش های آنالیز کاربران معیاری قابل اعتماد به شمار رود.

تفاوت بین محصول نهایی و پروتوتایپ این است که در مورد پروتوتایپ رابط کاربری و بک اند (backend) که وظیفه کنترل محتوا را بر عهده دارد اغلب به یکدیگر متصل نیستند. پروتوتایپ برای کاهش هزینه های توسعه محصول تا زمان تایید نهایی UI تهیه می شود. پس از آزمایش پروتوتایپ، تیم می تواند به سراغ برنامه نویسی برود. در حقیقت اتصالات زبان های برنامه نویسی Backend در طراحی پروتوتایپ وجود ندارد و فقط میتوان رفتار کاربر با المان های مختلف و نحوه برخورد با آنها را از طریق پروتوتایپ و تست هایی که بر روی کاربر شکل میگیرد شبیه سازی کرد.
یکی از مزایای پروتوتایپ این است که بسیار تعاملی است و کاربران را قادر می سازد تا رابط کاربری(UI) را تجربه کرده و هر چه در مورد آن دوست داشته یا دوست ندارند را پیدا کنند. البته مزایای دیگری هم که پروتوتایپ ها در طراحی ui دارند، کمک آنها به درک کارفرما و تیم طراحی از محصول و پروژه اصلی است. فعالیت و رفتار کارفرما بر روی پروژه هم اطلاعات اشتباه و رفتاهایی که توسط طرفین درک نمی شود، جلوگیری میکند.

مزایای استفاده از پرتوتایپ در طراحی سایت

وقتی طراح رابط کاربری و تجربه کاربری برای طراحی پروتایپ وقت می گذارد در واقع به خودش کمک می کند تا آنچه را کارفرما می خواهد اجرا کند نه تصورات ذهنی خود از پروژه را و این به معنای افزایش رضایت کارفرما و افزایش کیفیت محصول نهایی است. اما هدف اصلی پروتوتایپ هم به طور کامل رضایت کارفرما نیست بلکه رضایت کاربران و افرادی است که از این اپ استفاده می کنند. زیرا اپلیکیشن و محصولی که تولید میشود را فقط کارفرما استفاده نمی کند بلکه عده زیادی از کاربران زیادی با سطح فکری و علمی و خیلی موارد دیگر با آن محصول رفتار میکنند و توجه به تمام نظرات کارفرما میتواند پروژه را با به سمت سلیقه دیزاین کارفرما ببرد و محصول نهایی را از کاربرپذیری بودن دور کند.

با طراحی پروتوتایپ این امکان به وجود می آید که تست های تجربه کاربری که انواع مختلفی هم دارد توسط تیم طراحی تجربه کاربر شناسایی شوند و برای بهبودی و انجام آزمون و خطا از این تست ها استفاده شود که این تست ها بر روی پروتوتایپ محصول اتفاق می افتد و آن هم به دلیل ویژگی تعاملی بودن پروتوتایپ است. با شروع طراحی سایت معمولا یک سری ایده ها به ذهن طراح و صاحب ایده خطور می کند که به جزئیات سایت مرتبط است و اجرای آن ممکن است با اهداف اصلی سایت مغایرت داشته باشد که این موارد را هم میتواند توسط پروتوتایپ و تست های کاربر متوجه و شناسایی کرد.

بنابراین پرتوتایپ در کار طراحی سایت به شما این امکان را می دهد که از ورود ابتکاراتی که طرح را تحت الشعاع قرار می دهد پیشگیری کنید. پرتوتایپ در کار طراحی سایت سبب می شود محصول نهایی از بالاترین کیفیت و اعتبار برخوردار باشد.

معایب استفاده از پروتوتایپ

اصلی ترین عیب این کار صرف زمان بیشتری برای طرح ریزی پروژه قبل از شروع واقعی تولید است. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می کند که مدیران و سهامداران نگران تمام شدن وقت در نظر گرفته شده برای تحویل کار هستند. اگر کارها درست برنامه ریزی شوند تولید پروتوتایپ زمان زیادی نمی گیرد و در طول مراحل واقعی تولید زمان زیادی صرفه جویی می شود زیرا تولیدکنندگان دقیقا می دانند که چه کارهایی باید انجام دهند

بایدها و نبایدهای پروتوتایپ چیست؟

بایدها:

• از همان ابتدا با گوشزد کردن این نکته به کاربران و ذینفعان که پروتوتایپ روشی برای یافتن پاسخ برای سؤالات است و نه نمایش محصول نهایی، سطح انتظارات آن‌ها را تعیین کنید.

• نسخه با وفاداری بالای پروتوتایپ خود را به صورت واقعی طراحی کنید (مثلاً تأخیر در پاسخ‌دهی را نیز در آن بگنجانید) تا کاربران و ذینفعان زمانی که آن را با نسخه نهایی محصول مقایسه می‌کنند، ناامید نشوند.

نبایدها:

• ویژگی‌هایی که در محصول نهایی وجود نخواهند داشت را در پروتوتایپ نگنجانید.

• کمال‌گرا نباشید. خوب بودن کافی است. هدف از تهیه سریع پروتوتایپ ارائه ذهنیتی از محصول نهایی به همه افراد است.

• همه چیز را پروتوتایپ نکنید

امیدواریم توانسته باشیم اهمیت اجرای پروتوتایپ قبل از طراحی سایت را برای شما عنوان کرده باشیم. سوالات خود را با تیم طراحی سایت دیتادیزاین درمیان بگذارید. متشکریم از همراهی شما