طراحی واکنشگرا یا طراحی ریسپانسیو چیست؟ | تشخیص ریسپانسیو بودن یک سایت

یکی از مهم ترین قسمت ها و مهارت های طراحی سایت دانش طراحی واکنشگرا و یا طراحی ریسپانسیو است. در این مقاله سعی کرده ایم به صورت واضح به موضوع طراحی واکنشگرا یا طراحی ریسپانسیو بپردازیم و از روند بررسی تا پیاده سازی این ویژگی در طراحی رابط کاربری سایت را پیگیری کنیم. با دیتادیزاین تا انتهای مقاله همراه باشید.طراحی وب واکنش گرا یا ریسپانسیو یعنی صفحات سایت را به گونه ای طراحی کنیم که در سایزهای مختلف صفحه‌ی نمایش مثل موبایل‌ها، تبلت‌ها و… سایت‌مان به درستی نمایش داده شود.
امروزه با توجه به افزایش تعداد کاربرانی که با استفاده از تلفن های همراه یا تبلت اقدام به گشت و گذار در سطح اینترنت میکنند، بسیار مهم است که وبسایتی که توسط شما طراحی میشود، قابلیت نمایش صحیح در انواع صفحات نمایش را داشته باشد. اگر سایت یا اپلیکیشنی تجربه خوبی به کاربران بدهد در آن صفحه می مانند و از خدمات آن سایت استفاده میکنند. بنابراین صفحات وب باید به گونه‌ای باشند که کاربر موقع استفاده از آن نیاز به زوم کردن، اسکرول کردن افقی و… را نداشته باشد، متن‌ها خوانا و دکمه‌ها قابل کلیک باشند.
طراحی ریسپانسیو (Responsive Design) یا واکنشگرا مربوط به تغییر ظاهر صفحات سایت متناسب با سایز مرورگر کاربران است. یعنی ظاهر وب‌سایت در تمام دستگاه‌هایی که کاربر با آن از سایت دیدن می‌کند (مثل موبایل، تبلت، لپتاپ و..)، مناسب باشد.
حالا که با موضوع ریسپانسیو آشنا شدید و حتماً هم در وبگردی خود با انواع سایت هایی که این موضوع را رعایت نمیکنند مواجه شدید و از این به بعد میتوانید روی این ریسپانسیو بودن صفحه تمرکز و اهمیت بیشتری قرار دهید. طراحی واکنشگرا یک موضوعی است که در طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری شکل میگیرد. آمارها حاکی از آن است که سایت هایی که بصورت واکنش گرا طراحی شده اند نسبت به رقبای خود موفق تر هستند و اگر وبسایتی ریسپانسیو نباشد موجب کاهش بازدید و از دست دادن مخاطبانش می شود.

طراحی واکنشگرا مزیت مهمی از لحاظ مالی نیز برای صاحبان محصول ایجاد کرده است که طراحی وب سایت واکنش گرا جایگزین طراحی اختصاصی حالت موبایل یا اپلیکیشن اختصاصی را نیز برای کاربران تلفن های هوشمند می شود. در حالت رعایت ریسپانسیو سایت، به جای ایجاد چندین وب سایت با اندازه های مختلف صفحه طراحی شود، می توانید وب سایتی طراحی کنید که به صورت خودکار از بالا و پایین تراز شود، تا با دستگاه مورد نظر مطابقت داشته باشد.
مزیت دیگر صفحات ریسپانسیو و واکنشگرا اهمیت ویژه موتور جستجوی گوگل برای رتبه بندی سایت ها به حساب می آیدو در سئو و بهینه سازی به عنوان یکی از معیارهای مهم به شمار میرود. این موضوع برای گوگل هم به دلیل رضایت کاربر از تجربه ای که در سایت ریسپانسیو شما به دست می آورد، اهمیت دارد و همچنین در حالت های قبلی، ربات گوگل پس از ایندکس کردن نسخه ابتدایی به سراغ نسخه موبایل می رود و مطالب نسخه دوم را به عنوان “تکراری” یا “Duplicate” می شناسد که باعث نزول رنکینگ سایت میشد.
نکته ای که باید توجه داشته باشید این است که ریسپانسیو کردن یک سایت به این معنی نیست که تمامی المان ها و بخش هایی که در نسخه سایت وجود دارد باید در حالت ها و دیوایس های دیگر به درستی و صحیح نشان داده شود بلکه گاهی اوقات نیاز نیست بعضی المان ها در موبایل نمایش داده شود ولی در حالت دسکتاپ باید وجود داشته باشد و بالعکس. این نکته دیگری است که طراحان تجربه کاربری بر اساس آنالیز خود میتوانند تصمیم بگیرند که چه ویژگی هایی و در چه قسمت هایی باید به کاربر نمایش داده شود.

Mobile First یک استراتژی در طراحی رابط کاربری است که طراحی صفحات و سایت از دیوایس های کوچکر که در واقع موبایل ها هستند شروع شود. ابهامی که در این موضوع وجود دارد این است که Mobile First یک استراتژی طراحی است و به این معنی نیست که دیزاین محصول در حالت موبایل طراحی شود و وقتی تکمیل شد به سراغ دیوایس دیگر رفت بلکه طراح رابط کاربر و تجربه کاربری باید در هنگام طراحی المان ها به حالتی که قرار است در موبایل و تبلت هم در کنار هم قرار بگیرند فکر کنند و برای چینش آن حالت ها هم تفکری داشته باشند.

نکته قابل توجه دیگری که در مورد ریسپانسیو بودن سایت اهمیت دارد بودن اندازه های متعدد در دیوایس های مختلف است. موبایل های سامسونگ، اپل، هواوی و ال جی ، هر یک دارای اندازه های مختلفی هستند که ریسپانسیو کردن همه این دیوایس ها غیرممکن و زمان بسیار طولانی را شامل میشه. به همین دلیل کار طراحان تجربه کاربری اهمیت ویژه ای دارد و با انجام تست ها و آنالیزهایی که بر روی محصول نهایی انجام میدهند و با استفاده از ابزارهای تست، ورودی و خروجی کاربران را ارزیابی میکنند و بر اساس اکثریت محصول را دیزاین میکنند.

چگونه بفهمیم یک سایت ریسپانسیو طراحی شده است؟

برای تست رسپانسیو می توانید مرورگر خود را ازحالت maximize خارج کنید و با موس خود صفحه مرور گر را کوچک و بزرگ کنید، می بینید که سایز صفحه تغییر می کند اما نوشته ها و لینک ها همچنان خوانا هستند و نیازی به zoom in و یا zoom out و اسکرول ندارند، این کار را هم در صفحه اصلی و هم در صفحات داخلی تست کنید.