در دنیای امروزی که تمام حرف خود را باید با محتوا و تولید محتوا زد چگونگی ارائه همین محتواها از اهمیت بالایی برخوردار است که چگونه بتوان نظر مخاطب را جلب کرد. برای پاسخ به این موضوع باید با مبحث رابط کاربری یا (ui (user Interface و طراحی رابط کاربری آشنا شوید. در این مقاله به طور کامل به معرفی طراحی رابط کاربری یا همان ui و بهترین نرم افزار های طراحی رابط کاربری ui پرداخته ایم. پس تا انتهای مقاله با دیتادیزاین همراه باشید و نمونه کارهای طراحی ui انجام شده توسط ما را نیز ببینید
https://datadesigndl.ir/UX-UI/What-Ui.mp4″ type=”video/mp4
رابط کاربری (UI) چیست؟
رابط کاربری یا user interface همانطور که از اسمش مشخص است، رابط میان کاربر با محصول یا سیستم است؛ ظاهر یا هر چیزی که کاربر در سایت شما میبیند و بهوسیله آن با محصول دیجیتالی یا خدمات شما رابطه برقرار میکند؛ شامل تصاویر، رنگها سایزها، فاصلهها، هماهنگی که بین متنها، نمودارها، دکمهها، ماژولها، جداول و ویدئوها همگی در حوزه طراحی رابط کاربری جای میگیرد.
در واقع طراحی UI روی تجربه بصری کاربر متمرکز است و مشخص میکند که یک کاربر چگونه از طریق یک رابط اپلیکیشن، بازی یا سایت شما ارتباط برقرار میکند.
برای آنکه یک محصول یا سایت به دل مخاطب بنشیند علاوه بر اینکه باید کار با آن راحت باشد، باید طراحی زیبایی هم داشته باشد. طراحی رابط کاربری مناسب برای کاربر زمانی اتفاق می افتد که کاربر به راحتی با پلتفرم ارتباط برقرار کند و بتواند منابع و موارد موردنیاز خود را در ظاهری ساده وکاربرپسند پیدا کند.
طراحی رابط کاربری درحقیقت پیشنمایشی از محصول، قبل از پیاده سازی است که میتوان بااستفاده از آن بر روی نحوه پیاده سازی و نحوه عملکردی که کاربر با محصول دارد را مورد ارزیابی و تست قرار داد.
عناوین مهم مقاله
طراحی رابط کاربری چگونه است؟
طراحان رابط کاربری تصمیم میگیرند که المان هایی که قرار است در محصول نهایی قرار بگیرد به چه دیزاین و نمایشی باید قرار بگیرد که کاربر را دچار سردرگمی نکند و همچنین بتواند کاربر را به سمت هدف اصلی همراهی کند و در نهایت نظر مثبت کاربر را جذب کند. در طراحی UI به رنگها، چیدمان فیلدها و نحوه نمایش پیامها، سلسله مراتب بصری و در کل هر چیز که به ظاهر سایت یا اپلیکیشن مربوط است پرداخته میشود.
آشنایی با علم گرافیک به تنهایی برای یک طراح رابط کاربری کافی نیست بلکه او باید با تجربه کاربری (UX) ، تکنولوژیهای طراحی وب و اصول برنامهنویسی آشنا باشد. رعایت تجربه کاربری اصلی است که باید طراح رابط کاربری نیز با آن آشنا باشد.علم Ui یک بخشی در درون علم بزرگ Ux است.
انواع رابط کاربری
رابط کاربری سایت
اگر کسبوکار اینترنتی دارید و محصولات خود را از طریق سایت به فروش میرسانید باید توجه داشته باشید رابط کاربری سایت نقش بسیار مهمی در جذب مشتری و نگهداری آن ایفا میکند. طراحی و پیادهسازی حرفهای UI در یک سایت باعث میشود کاربران راحتتر با آن تعامل برقرار کنند و رضایت بیشتری داشته باشند و بیشتر به آن سایت سر بزنند و حتی خرید کنند.
رابط کاربری اپلیکیشن
رابط کاربری اپلیکیشن ها و نرم افزارهای موبایل یکی دیگر از محصول دست طراحان رابط کاربری است که از لحاظ اصول تا حدی با طراحی رابط کاربری سایت شباهت هایی دارند اما با نگاهی دقیق تر، طراحی رابط کاربری اپلیکیشن ها به دلیل اندازه دیوایس و دستگاه های مختلف موبایل مواردی که باید در طراحی رابط کاربری آن نیز توجه داشت متفاوت بوده، به طوری رفتار کاربران به هنگام مواجهه با یک سایت و اپلیکیشن نیز با همدیگر تفاوت دارد. مهم ترین اصلی که باید در طراحی رابط کاربری اپ ها داشت دسترسی راحت و سریع کاربر به بخش های موردنیاز خود است
رابط کاربری داشبورد
داشبوردها یک فضای مدیریتی در بستر وب هستند که هم میتواند در سمت کاربران محصول باشد و هم در سمت مدیران محصول. داشبوردها را میتوان بخشی از طراحی رابط کاربری سایت نیز دسته بندی کرد اما به جهت اهمیت بالای این بخش و اصول و مواردی که نسبت به موارد قبلی متمایز است، آن را در بخشی جداگانه قرار داده ایم. هنگام استفاده از یک سایت، کاربر یا مدیر نیاز به فضایی به فضای مدیریت دارد برای مثال مدیر سایت باید دارای بخشی جداگانه باشد که بتواند خریدهای کاربران از سایت، نموار خرید، اضافه کردن محصول به سایت، نظرات کاربران و مشتریان و … را مدیریت کند که این فضای را داشبورد میگویند که طراحی ظاهر آن نیز از محصولات دیگر طراحان رابط کاربری است.
عوامل مهم در طراحی رابط کاربری
برای بهبود رابط کاربری مهم این است به خواستهها و نیازهای کاربران پی ببریم زیرا کاربران در بحث UI در درجه اول اهمیت قرار دارند. بنابراین باید توجه به طرح ظاهری و الگوی گرافیکی، سرعت و کارآیی، دسترسی آسان به بخشهای دیگر سیستم و توجه به نیازهای کاربران در اولویت قرار بگیرد.
طراحی ظاهر و نحوه ارائه یک محصول در سایت و… وظیفه اصلی طراحان UI است. در طراحی رابط کاربری آسان و کاربرپسند باید به نکات مهمی توجه کرد. با هم این نکات را مرور میکنیم.
انتظارات را مشخص کنید
با تعامل کاربر با سایت یا یک برنامه اتفاقی رخ میدهد؛ هزینه سبد خرید پرداخت میشود، نظری ثبت میشود یا چیزی حذف میشود. بنابراین رابط کاربری باید به گونهای طراحی شده باشد که کاربر قبل از کلیک روی دکمه دقیقا بداند که قرار است پس از کلیک چه اتفاقی رخ دهد. این موارد را در برنامه نویسی رویداد یا event نیز میگویند. در رابط کاربری حالت های تعاملی میتواند رفتار مناسبی را برای کاربر ایجاد کند البته زمانیکه جای مناسب از آن استفاده شود.
از تایپوگرافی مناسب استفاده کنید
انتخاب فونت مناسب در طراحی رابط کاربری بسیار اهمیت دارد زیرا علاوه بر بهتر خوانده شدن مطالب توسط کاربر ظاهر زیبایی به سایت شما میبخشد. در تایپوگرافی قلمی را انتخاب کنید که در تمام مرورگرها پشتیبانی شود. اندازه فونت را طوری انتخاب کنید که در گوشی همراه و تبلت نیز خوانا باشد. مطالبی که دارای اهمیت بیشتر هستند را با فونت بزرگتر قرار دهید تا نظر کاربران را به خود جلب کند. در اصول تایپوگرافی در یک سایت باید سلسله مرتب بصری را بر اساس میزان اهمیت متن ها به درستی تنظیم و دیزاین کنیم تا بتوانیم در نگاه کاربر اهمیت بخش های مختلف محتوای متنی را رتبه بندی کنیم همانطور که در کتاب ها عناوین اصلی در اندازه ای بزرگتر، عناوین داخلی کوچکتر و متن اصلی با اندازه ای متفاوت تر بیان میشود. علاوه بر نوع فونت و اندازه فونت خیلی معیارهای دیگری نیز وجود دارد که باید در بحث تایپوگرافی آنها را رعایت کرد.
استفاده از آیکون ها
در طراحی رابط کاربری سایت یا اپلیکیشن ها که عموماً با مجموعه ای از محتوا و تصاویر همراه است عموماً از نگاه کاربران، تصاویر جذابیت بالایی دارد. آیکون ها و نشانه ها نیز جزو تصاویری هستند که در اندازه های کوچکتر و شکل و شمایلی ساده و مینیمال میتواند مفهوم را برای کاربر مشخص کند. در استفاده از آیکون ها نیز باید توجه ویژه ای داشت که مقدار استفاده از آیکون ها به حد معمول باشد و برای هر موضوعی لازم نیست از آیکون استفاده شود. هدف از آیکون ها بیان مفهوم در قالب فضایی ساده است اما باید به این مورد هم توجه کرد که آیکون ها باید به راحتی برای کاربر قابل فهم باشد در غیر این صورت بهتر است که اصلاً استفاده نشود.
مهارت های لازم برای طراحی UI
با توجه به مواردی که گفته شد، حتما متوجه شدهاید که طراح UI به مهارتهای مختلفی نیاز دارد. شناخت اصول طراحی گرافیک، روانشناسی رنگ ها، اصول تایپوگرافی و … از منابع اولیه و اصلی برای شناخت طراحی رابط کاربری است که بعد از این موارد آشنایی با نرم افزارهای طراحی رابط کاربری شما را برای فعالیت در این حوزه آماده میکند.
البته پیش از شروع به طراحی رابط کاربری مراحلی نیز وجود دارد که با وایر فریم یا ابزارهای طراحی اولیه است. میتوانید از یک کاغذ سفید به عنوان وایر فریم استفاده کنید و طرح مورد نظرتان را روی آن پیاده کنید تا قالب بندی پروژه را به صورت مشخص داشته باشید و درنهایت بر روی دیزاین هر بخش کارتان را ادامه دهید. در تیم های گسترده و بزرگ وظیفه طراحی وایرفریم پروژه عموماً بر عهده تیم طراحی تجربه کاربری است.
مفهوم رابط کاربری را با هم بررسی کردیم و متوجه شدیم منظور از طراحی UI چیست . هدف اصلی طراحی رابط کاربری، قابلیت استفاده آسان است. طراح رابط کاربری تصمیم میگیرد هر المان و عنصری از سایت یا نرمافزار چگونه باشد و کجا قرار بگیرد. او خود را به جای کاربران میگذارد. هدفها و نیازهای آنها را در نظر میگیرد و در نهایت محصول را به گونهای طراحی میکند که این نیازها و اهداف به سادهترین شکل ممکن رفع شوند. رابط کاربری روی سئو نیز اثرگذار است. کاربری سایتی که ui خوبی داشته باشد سادهتر است و به همین دلیل، مردم علاقه بیشتری به آن نشان میدهند. هر چه تعداد کاربران سایت بالاتر رود، رتبه سایت نیز بهبود خواهد یافت. یک طراح موفق رابط کاربری باید مواردی که گفته شد را در نظر بگیرد و برای کسب نتیجه بهتر دارای ارتباط موثر با طراح تجربه کاربر، مالک و اعضای سایت مورد نظر باشد.
معرفی بهترین نرم افزارهای طراحی رابط کاربری ui
در بحث طراحی رابط کاربری، طراحان با ذوق و سلیقه استانداردهای لازم برای پیاده سازی یک طرح قابل درک و در عین حال جذاب را در نظر میگیرند. در این بین برای طراحی وب سایت نیازمند ابزارهایی هستیم که این فرآیند را برایمان تسهیل کنند. در این قسمت قصد داریم ۶ نرم افزار طراحی UI طراحی رابط کاربری را معرفی کنیم. در ابتدا با سه نرم افزار پرطرفدار طراحی رابط کاربری آشنا شوید و سپس با بقیه نرم افزارهای لازم برای طراحی رابط کاربری.
۱- ادوبی ایکس دی (Adobe XD)
نرم افزار Adobe XD مخفف کلمه adobe experience design است و این نرم افزار برای سیستم عامل های ویندوز و مک منتشر شده است. نرم افزار ادوبی XD فقط بر روی ویندوز ۱۰ نصب میشود و دارای نسخه رایگان هم هست که میتوانید برای نصب راحت و استفاده از آپدیت های آن، با اکانت Creative Cloud این نرم افزار قدرتمند را نصب کنید. در نرم افزار ایکس دی امکان ساخت طراحی رابط کاربری صفحات وب و طراحی رابط کاربری اپلیکیشن را فراهم کرده است که میتوان برای طراحی ریسپانسیو محصول طراحی ui را در صفحات نمایش مختلف انجام داد. درواقع این برنامه را میتوان، اولین نرمافزار شرکت Adobe درزمینه توسعه و طراحی اپلیکیشن ها و وبسایتها دانست. هچنین نرم افزار AdobeXDجایگزینی مناسب برای فتوشاپ درزمینه طراحی نسخه پروتوتایپ و موکاپ است.
با این نرمافزار میتوانید یک نسخه اولیه (Prototype) یا موکاپ از طرح آماده کنید و به اشتراک بگذارید. حتی میتوانید انیمیشنها، مراحل استفاده از اپلیکیشن یا وبسایت، مسیرهای مختلف و … را داخل طرح تنظیم کنید. بعد هم میتوانید طرح را به صورت زنده در موبایل خود تست کنید.
این طرح به راحتی توسط برنامهنویسها و دولوپرها قابل استفاده است.
اگر قبلاٌ با فتوشاپ یا ایلستریتور کار کرده باشید، کار با آن زیاد سخت نخواهد بود. بسیاری از ابزارها عملکردی مشابه فتوشاپ دارند و با کمی وقت گذاشتن یاد میگیرید که چطور از آنها استفاده کنید.
مزیت های نرم افزار XD
- قابل استفاده به عنوان نرم افزار طراحی ui ، طراحی وایرفریم و ایجاد پروتوتایپ
- پشتیبانی و قابل نصب بر روی سیستم عامل ویندوز و مک
- سازگاری بالا با نرم افزار های دیگر شرکت Adobe
- کیت های زیاد و رایگان برای طراحی رابط کاربری راحت و آسان
- دارای طاهر مناسب برای قابل استفاده راحت برای کاربران
- پشتیبانی از فرمت های مختل تصویری پیکسل و وکتوری و پشتیبانی از فرمت پرکاربرد SVG
- امکان ارتباط و تعامل بین طرح ui و برنامه نویس
- سرعت مناسب و بالای نرم افزار
- امکان به نمایش گذاشتن طرح برای کارفرما و امکان نظردهی و دریافت بازخورد به صورت آنلاین
- یادگیری این نرم افزار برای کاربران بسیار راحت است
- وجود نرم افزار اختصاصی موبایل برای به نمایش گذاشتن و تست طرح رابط کاربری اپلیکیشن ها
- سازگاری با ابزارهایی مثل زیپلاین که در امر کدنویسی راهنمایی میکند
معایب نرم افزار XD
- نصب نرم افزار فقط بر روی ویندوز ۱۰ نسخه ۶۴ بیتی امکان پذیر است
- پلاگین های انتشاریافته برای ایکس دی نسبت به نرم افزارهای رقیب کمتر است.
- قابلیت های پروتوتایپ و انیمیشن کم
- فعالیت در جامعه کاربری community ادوبی ایکس دی
۲- اسکچ (Sketch)
قبل از این که ادوبی ایکس دی وارد بازار شود، اسکچ یکهتاز طراحی UI بود. یک ایراد اساسی اسکچ قابل نصب نبودن آن روی ویندوز بود. فقط کاربران مک (iOS) میتوانند از این نرمافزار استفاده کنند.
اسکچ از نظر امکانات و عملکرد کامل است. مهمترین نقطه قوت اسکچ افزونههای کاربردی آن است که کار را آسان میکنند و خیلی از کارهای تکراری و سخت را به راحتی چند کلیک انجام میدهند.
کم و کاستیهای این نرمافزار نسبت به ادوبی ایکس دی با پلاگینهایش حل شده است. تقریباً هر ویژگی یا امکاناتی که نرمافزار ادوبی اکس دی دارد و اسکچ ندارد، پلاگینی برای آن ساخته شده است
مزایای نرم افزار اسکچ
- مناسب برای طراحی ui، طراحی وایرفریم و طراحی پروتوتایپ
- وجود پلاگین های متعدد و کارآمد
- محیط کاربرپسند نرم افزار و راحت برای افراد مبتدی تا حرفه ای
- امکان استفاده به صورت آنلاین و آفلاین از نرم افزار
- نرم افزاری قوی و کامل
- دارای کاربری چشم نواز و منحصر به فرد
- برخوداری از ابزار های مخصوص طراحان وب
معایب نرم افزار اسکچ
- قابل استفاده و نصب فقط بر روی سیستم عامل مک
- عدم وجود repeat grid به عنوان یکی از قابلیت های مهم در طراحی ui
- امکانات پایین در صورت عدم استفاده از پلاگین های متعدد
۳- Figma
فیگما هم یکی از آن کاردرستهای طراحی رابط کاربری است که برخلاف دو نرمافزار قبلی اغلب به صورت آنلاین و تحت وب استفاده میشود، البته که میتوانید نسخه آفلاین آن را هم نصب و استفاده کنید.
ویژگی خاصی که این برنامه را از بقیه متمایز میکند این است که چند طراح همزمان میتوانند با هم تعامل داشته باشند و روی یک طرح کار کنند. برای استفاده از فیگما میتوانید حساب کاربری را ثبت کنید و به راحتی پروژه های خود را در هر سیستم عامل دیگری به راحتی مشاهده کنید. فیگما نیز دارای پلن های متفاوتی است که پلن رایگان آن مناسب بوده و میتوان در پلن رایگان، تعداد نامحدود پروژه ایجاد کرد
در فیگما به صورت عادی با زبان فارسی دچار مشکل هستیم و برای آن باید از پلاگین هایی که وجود دارد برای رفع مشکل استفاده کرد همچنین فضای جامعه کاربری فیگما خیلی فضای گسترده و فعالی دارد که اعضا برای پرسش و پاسخ دباره فیگما و پلاگین های فیگما میتوانند از آن استفاده کنند.
مزایای نرم افزار فیگما
- سازگاری برای نصب بر روی انواع سیستم عامل ها
- امکان استفاده و نمایش پروژه بر روی مرورگر
- قابلیت استفاده به عنوان نرم افزار طراحی رابط کاربری، طراحی وایرفریم و طراحی پروتوتایپ
- پلاگین های قدرتمند و وسیع برای نرم افزار فیگما
- رابط کاربری راحت برای استفاده
- ابزاری مناسب برای طراحی رابط کاربری وبسایت و رابط کاربری اپلیکیشن
- پشتیبانی و سازگاری با ابزارهای برنامه نویسی مثل Zeplin
- استفاده تیمی در پروژه های طراحی رابط کاربری
- کم حجم و سبک بودن نرم افزار
معایب نرم افزار فیگما
- نرم افزار فیگما در صورت عدم اتصال به اینترنت قابل اجرا نیست
- Interaction animation های کم و محدود در حالت پیشفرض نرم افزار
- کند بودن نرم افزار به دلیل آنلاین بودن نرم افزار
۴- Photoshop
احتمالا نام فتوشاپ را بیشتر برای روتوش و بهبود کیفیت عکس شنیده باشید. عموم طراحان از فتوشاپ برای بهینه سازی عکسهای سایت استفاده میکنند. تمامی گرافیستهای حرفهای و باتجربهی امروزی، کار با فتوشاپ را بلدند و از آن برای مقاصد گوناگونی استفاده میکنند. اما شاید ندانید که از فتوشاپ برای طراحی ui و حتی قالب کلی سایت و اپ نیز استفاده میکردند. در گذشته، یکی از دلایلی از نرم افزار فتوشاپ برای طراحی رابط کاربری استفاده میشد، نبود نرم افزارهای اختصاصی در زمینه طراحی رابط کاربری بود و عامل دیگر اهمیت ندادن به حوزه طراحی ui باعث شده بود که طراحان گرافیک که زمینه های مختلفی مشغول به فعالیت بودند دست به طراحی رابط کاربری سایت و اپلیکیشن های بزنند و خود را به طراح ui هم خطاب کنند. از آنجا که طراحان رابط کاربری محصول طراحی شده خود را در اختیار برنامه نویس وب و اپلیکیشن می دهد، مشکل بزرگی پیش می آید این است که برخی از ویژگی هایی که در این نرم افزار وجود دارد قابل برنامه نویسی نیست. این دقیقا نکته ای است که نرم افزارهای طراحی ui انجام داده اند با کم کردن ابزارهای و استفاده بهینه از ابزارهایی که نیاز است باعث سبک تر شدن و بهینه شدن نرم افزار است و همچنین ویژگی ها و ابزارهایی هم برای تعامل دیزاینر با برنامه نویس درنظر گرفته شده است.
۵- اپلیکیشن مارول (Marvel)
ماول هم فقط نسخه تحت وب دارد. ویژگی اصلی مارول سادگی و آماده بودن بسیاری از المانهای مورد نیاز است. بدون دانش فنی هم میتوانید از قالبهای آماده شده برای طراحی استفاده کنید. یک ویژگی جالب مارول امکان اجرای تستهای مستقیم با کاربران است. یعنی خروجی پروژه را با کاربرانی که میخواهید به اشتراک میگذارید و بعد عملکرد و کارایی طرح را به صورت زنده تست میکنید.
ابزار Marvel از بهترین ابزارهای طراحی پروتوتایپ و نمونهی اولیه است که عمدتاً توسط طراحان تازه کار مورد استفاده قرار میگیرد. در این برنامه میتوانید با ایدههای زیادی برای طراحی رابط کاربری مواجه شوید که همگی از سوی برنامه پیشنهاد میشود. همانند دیگر برنامههای مشابه، Marvel نیز امکانات گستردهای را برای طراحی در اختیار شما قرار میدهد که با انتخاب هر کدام از آنها، مسیر مشخصی را در طراحی صفحه طی خواهید کرد. یکی از مزیتهای مارول نسبت به دیگر برنامهها، وارد کردن طراحیهای شخصی خود به درون محیط برنامه است که گاهاً ساعتها کار شما را جلو میاندازد. استفاده از این برنامه برای کارهای سریع السیر پیشنهاد میشود.
۶- Origami Studio
اریگامی استودیو در میان ابزارهای طراحی رابط کاربری کمی متفاوت است. داستان از این قرار است که طراحان فیسبوک با توجه به ابعاد بزرگ این شبکه اجتماعی و تنوع زیادی که در صفحهها دارد، نیاز به سیستمی برای مشارکت در طراحی داشتند اما هیچکدام از ابزارهای موجود در آن زمان نیازشان را برطرف نمیکرد. به همین خاطر خودشان دست به کار شدند و Origami Studio را ساختند. استفاده از لایهها، Patch و اینتراکشنها کمک میکند به راحتی یک ورکفلو برای اپلیکیشنها موبایل یا وب بسازید. نرم افزار Origami Studio برای نصب در سیستم عامل مک قابل استفاده است.
کدام نرم افزار طراحی UI بهتر است؟
تمام نرمافزارهای معرفی شده میتوانند برای پروژههای طراحی رابط کاربری استفاده شوند اما چند نکته را باید در نظر بگیرید
اولاً که حجم کار اهمیت زیادی دارد. وقتی قرار است چندین صفحه را به صورت گروهی طراحی کنید، باید نرمافزاری را انتخاب کنید که قابلیت کار گروهی را داشته باشد و از نظر نرمافزاری هم بتواند تمام نیازهای شما را پوشش دهد.
نکته دوم، امکان هماهنگی با تیمهای برنامهنویسی و توسعه است. معمولاً توسعهدهندهها در کار از فایلهای نهایی نرمافزارهای پرطرفدار مثل ادوبی ایکس دی یا اسکچ یا فیگما استفاده میکنند پس طراحان UI هم برای سازگاری بیشتر باید از این نرمافزارها استفاده کنند.
پیشنهاد نهایی ما در زمینه نرم افزارهای طراحی رابط کاربری سه نرمافزار Adobe XD، Sketch و Figma است